Bệnh ghẻ là bệnh không khó điều trị. Hiện nay, đa số các phương pháp điều trị đều mang lại hiệu quả rất tốt. Tuy nhiên cần chữa bệnh tận gốc để tránh nguy cơ tái phát.
Chẩn đoán bệnh ghẻ
- Đánh giá lâm sàng
- Cạo đường hầm ghẻ
Chẩn đoán ghẻ được nghĩ đến dựa vào các phát hiện vật lý, đặc biệt là các luống ghẻ, và ngứa không tương xứng tỷ lệ so với các phát hiện vật lý và các thành viên cùng nơi sống có các triệu chứng tương tự.
Chẩn đoán xác định bằng cách tìm cái ghẻ, trứng ghẻ, hoặc phân trong việc kiểm tra bằng kính hiển vi bệnh phẩm từ đường hầm ghẻ; khi không tìm thấy ký sinh trùng thì cũng không thể loại trừ bệnh ghẻ. Bệnh phẩm nên được lấy bằng cách đặt dầu gerxerol, dầu khoáng hoặc dầu ngâm vào rãnh ghẻ sẩn (để tránh sự phân tán của cái ghẻ và vật liệu trong quá trình cạo), sau đó không được lau bằng cạnh của dao. Vật liệu sau đó được đặt trên một lam kính và phủ một lớp che; kali hydroxit nên tránh vì nó ly giải các phân ghẻ.
Chụp ảnh và phóng đại da bằng dụng cụ cầm tay (soi da) có thể được thực hiện để giúp xác định ghẻ.
Điều trị
- Permethrin tại chỗ, lindane hoặc spinosad
- Có thể uống ivermectin
Điều trị ban đầu là các thuốc diệt ghẻ tại chỗ hoặc uống. Permethrin là thuốc dùng tại chỗ bậc một.
Trẻ lớn hơn và người lớn nên dùng permethrin hoặc lindane cho toàn bộ cơ thể từ cổ xuống và rửa sạch sau 8 đến 14 giờ. Permethrin thường được ưa thích hơn vì lindane có thể gây độc thần kinh. Các phương pháp điều trị nên được lặp lại trong 7 ngày.
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, permethrin nên được sử dụng vào đầu và cổ, tránh vùng quanh ổ bụng và quanh miệng. Cần chú ý đặc biệt đến các khu vực kẽ ngón, móng tay, móng chân, và rốn. Chú ý tránh permethrin vào miệng trẻ. Lindane không được khuyến cáo ở trẻ em < 2 tuổi và ở những bệnh nhân bị bệnh co giật vì có khả năng gây độc tính trên thần kinh.
Đối với người lớn và trẻ em từ 4 tuổi trở lên, nên bôi hỗn dịch bôi spinosad 0,9% lên toàn bộ bề mặt da từ cổ trở xuống, bao gồm cả lòng bàn chân và bàn chân. Ở những bệnh nhân hói đầu, hỗn dịch nên được thoa lên da đầu, trán, chân tóc và thái dương. Hỗn dịch phải được để khô trong 10 phút trước khi mặc quần áo và sau đó lưu lại trên da trong 6 giờ trước khi tắm sen hoặc tắm bồn. Điều trị nên được lặp lại trong 1 tuần.
Lưu huỳnh kết tủa từ 6 đến 10% trong xăng, áp dụng trong 24 giờ trong 3 ngày liên tục, an toàn và hiệu quả và thường được sử dụng ở trẻ < 2 tháng tuổi.
Những bệnh nhân không đáp ứng với điều trị tại chỗ, không thể tuân theo các phác đồ điều trị tại chỗ, hoặc bị suy giảm miễn dịch với ghẻ ở Nauy được chỉ định điều trị bằng Ivermectin. Ivermectin đã được sử dụng thành công trong các dịch bệnh liên quan tới những người ở gần, chẳng hạn như ở nhà dưỡng lão.
Những người tiếp xúc gần gũi cũng nên được điều trị đồng thời và các vật dụng cá nhân (ví dụ như khăn tắm, quần áo, giường ngủ) phải được rửa trong nước nóng và sấy khô trong máy sấy nóng hoặc cách ly (ví dụ như trong túi ni lông kín) trong ít nhất 3 ngày.
Ngứa có thể được điều trị bằng thuốc mỡ corticosteroid và/hoặc thuốc kháng histamine uống (ví dụ hydroxyzine 25mg uống ngày 4 lần). Nhiễm trùng thứ phát nên được xem xét ở những bệnh nhân có thương tổn ướt, vảy tiết vàng và được điều trị bằng kháng sinh toàn thân hoặc tại chỗ có tác dụng kháng tụ cầu vàng và liên cầu.
Các triệu chứng và tổn thương có thể kéo dài tới 3 tuần mặc dù đã diệt được ghẻ, khiến điều trị thất bại do kháng thuốc, thâm nhập kém, điều trị không đầy đủ, tái phát, hoặc ghẻ nốt khó nhận biết. Xét nghiệm tìm ký sinh trùng trên da có thể được thực hiện định kỳ để kiểm tra cho ghẻ dai dẳng.
Một số lưu ý khi điều trị bệnh ghẻ
- Phát hiện sớm và điều trị càng sớm càng tốt.
- Nên cùng điều trị cho những người bệnh sống chung.
- Bôi thuốc đều đặn trước khi ngủ.
- Hạn chế gãi mạnh để tránh làm tổn thương da, gây viêm da và nhiễm khuẩn.
- Không bôi những loại thuốc gây hại cho da bao gồm DDT, 666, Volphatox,…
- Khi bôi thuốc, cần bôi khoảng 15 ngày liên tục mới có được hiệu quả tốt nhát vì sau 10 – 15 ngày cái ghẻ có thể có đợt trứng mới nở.
- Bên cạnh việc kiên trì điều trị phải kết hợp với việc phòng chống bệnh lây lan. Bạn nên giặt đồ của người bệnh riêng, và để cách xa với những người xung quanh, không dùng chung chăn chiếu, quần áo với người bệnh.
- Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng.
- Vệ sinh cá nhân hằng ngày, sạch sẽ.
- Không tiếp xúc trực tiếp với da hoặc đồ dùng của những người bị ghẻ.
