Chẩn đoán bệnh đường sinh dục bằng kỹ thuật soi cổ tử cung

Img 69991 1

1. Định nghĩa Soi cổ tử cung

–  Soi CTC là một phương pháp chuẩn đoán hình ảnh bằng máy soi nguồn sáng lạnh nhằm phát hiện một số nguyên nhân, các yếu tố gây viêm nhiễm sinh dục đường âm đạo, cổ tử cung.

2. Giá trị của phương pháp soi cổ tử cung

–  Soi cổ tử cung có thể chẩn đoán được cổ tử cung bình thường hay có những tổn thương lành tính cần phải điều trị.

–   Soi cổ tử cung nhằm phát hiện các viêm lộ tuyến cổ tử cung.

–  Soi cổ tử cung nhằm phát hiện nhiễm  HPV thành âm đạo, nhiễm HPV tại cổ tử cung, đây là bệnh lý lây truyền qua đường dục thường gặp trong chuyên ngành da liễu.

–  Soi cổ tử cung là một trong những thủ thuật để tầm soát sàng lọc sớm ung thư cổ cung bằng xét nghiệm làm phiến đồ âm đạo PAP SMEAR từ đó giúp người bệnh có thể ngăn ngừa, phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.

–  Trong quá trình soi cổ tử cung có thể phát hiện các vị trí nghi ngờ ung thư, từ đó tiến hành sinh thiết mẫu mô vùng tổn thương để làm xét nghiệm  mô bệnh học chẩn đoán ung thư cổ tử cung. Đây là các xét nghiệm phối hợp đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.

3. Vai trò của  kỹ thuật soi cổ tử cung khi được triển khai tại Bệnh viện Da liễu Hà Nội

–  Bệnh viện Da liễu Hà Nội là tuyến chuyên khoa đầu ngành của Thành phố Hà Nội trong nhiệm vụ khám và điều trị các bệnh Da liễu, các bệnh Lây truyền qua đường tình dục và các bệnh viêm nhiễm phụ khoa ở nữ giới. Hằng năm, bệnh viện tiếp nhận một số lượng lớn bệnh nhân đến khám và điều trị các bệnh viêm nhiễm phụ khoa và bệnh STI.

–  Soi cổ tử cung là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được phối hợp với các kỹ thuật xét nghiệm khác như soi tươi, nhuộm trực tiếp, nuôi cấy để phát hiện các bệnh lý đường sinh dục nữ, giúp các bác sỹ lâm sàng có thêm công cụ trong chẩn đoán đồng thời việc chẩn đoán bằng hình ảnh sẽ nâng cao mức độ tin tưởng hài lòng của người bệnh vào thầy thuốc.

4. Hướng dẫn thực hành soi cổ tử cung

  1. Chuẩn bị bệnh nhân:

–  Bệnh nhân nằm theo tư thế phụ khoa, quan sát âm hộ, tầng sinh môn bằng mắt thường sau đó dùng ánh sáng đèn có cường độ yếu để phát hiện những tổn thương viêm, loét hay có nhiễm khuẩn  kèm theo.

  1.  Đặt mỏ vịt:

–   Không được bôi trơn mỏ vịt vì sẽ làm khó quan sát với ánh sáng đèn, sẽ có những giọt dầu khó đánh giá chính xác tổn thương .

–  Mở nhẹ nhàng tránh chạm CTC chảy máu.

–   Bộc lộ hết 2 môi CTC và nhìn được thành ÂĐ.

–  Lau sạch CTC bằng tăm bông thấm dung dịch Natriclorua 9%.

5. Những thử nghiệm cần thực hiện trong quá trình soi cổ tử cung

5.1.  Soi CTC không chuẩn bị:

– Đầu tiên dùng ánh sáng có cường độ thấp (ánh sáng vàng) để quan sát tổng thể về màu sắc và hình thể CTC, chỉnh tiêu cự cho hợp lý. Chất nhầy CTC: Phản ánh hoạt động nội tiết theo chu kỳ của người phụ nữ.

Muốn quan sát rõ phải dùng bông gạc mềm lau khô CTC

CTC  bình thường niêm mạc hồng giống như niêm mạc âm đạo, rất nhẵn, không có nếp nhăn hay nếp gấp

5.2.  Soi CTC có chuẩn bị bằng acid acetic (Chứng nghiệm Hinselmann):

– Dùng tăm bông thấm acid acetic 3% bôi vào CTC, chờ 20 – 30 giây, chất nhầy ở trên bề mặt của CTC bị đông vón và làm rõ những tổn thương nên hình ảnh khi soi sẽ rõ nét hơn.

Tác dụng của acid acetic chỉ kéo dài trong 1-2 phút, vì vậy nếu soi lâu thì có thể bôi thêm một hoặc hai lần nữa.

Những hình ảnh khi soi CTC có chuẩn bị bằng acid acetic

– Các cửa tuyến đang chế tiết bị thu nhỏ lại do chất nhầy se lại vì protein của chất nhầy bị đông đặc.

– Lộ tuyến nhìn giống như những “chùm nho” hoặc “ngón tay găng”. Ở rìa vùng lộ tuyến có thể thấy vết tích các cửa tuyến, đảo tuyến hoặc nang Naboth.

Các vết sừng hoá của biểu mô vẩy có màu trắng ngà nổi bật lên trên nền hồng nhạt của biểu mô vẩy.

– Các tổn thương huỷ hoại của biểu mô vẩy màu thẫm hơn, bờ rõ ràng, lau mạnh có thể chảy máu.

– Soi CTC có chuẩn bị bằng acid acetic phân biệt được lộ tuyến với các tổn thương sừng hoá hay huỷ hoại .

– Những hình ảnh mờ, xuất hiện chậm nhưng lại biến đi nhanh nhất vì vậy có thể bôi 3-4 lần acid acetic để quan sát cho rõ để nhận định một cách chính xác .

Những hình ảnh Soi CTC có chuẩn bị bằng Lugol (Chứng nghiệm Schiller)

– Soi bằng ánh sáng có cường độ mạnh (màu trắng).

– Dùng tăm bông thấm dung dịch Lugol mạnh, bôi vào CTC, sau 1-2 giây, Lugol sẽ bám vào biểu mô vẩy.

– Bình thường do trong biểu mô vẩy có glycogen đã tác dụng với Iod nên biểu mô có màu nâu gụ. Khi mất lớp biểu mô vẩy, vùng tổn thương không có glycogen ->  không có màu nâu gụ cho -> vùng bôi Lugol vẫn giữ nguyên màu hồng nhạt.

Img 69991

Thực hiện kỹ thuật Soi cổ tử cung tại bệnh viện Da liễu Hà Nội

 

Bài và ảnh: Khoa Xét nghiệm