Bệnh zona có thể lây nhiễm. Người bị mắc bệnh zona thần kinh không thể lây nhiễm bệnh cho người khác nếu người đó nhiễm Zona đang hoạt động. Tuy nhiên, virus Varicella-Zoster (VZV) có thể lây truyền sang người chưa bao giờ bị thủy đậu và/hoặc chưa tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu thông qua tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng từ vết phát ban hoặc mụn nước của bệnh zona.
Người bị lây truyền sau đó có thể phát bệnh thủy đậu chứ không phải phát bệnh trực tiếp thành Zona. Chỉ sau khi khỏi bệnh, VZV vẫn khu trú nhiều năm trong hạch gốc lưng của cơ thể người bệnh và có thể kích hoạt lại dưới dạng Herpes Zoster (Zona), từ đó gây ra bệnh zona thần kinh.
Bệnh zona lây qua đường nào?
Như trên đã đề cập, bệnh zona không phải là bệnh truyền nhiễm và không thể lây bệnh zona từ người khác. Tuy nhiên, nếu bị bệnh zona, người bệnh có thể lây truyền virus VZV cho những người chưa bao giờ bị thủy đậu.
Con đường lây truyền virus Varicella-zoster từ bệnh nhân Zona thần kinh sang người bình thường có các giai đoạn như sau:
- Virus Varicella-zoster cư trú trong các vết bọng nước xuất hiện trên da của bệnh nhân Zona. Các vết bọng nước này chứa virus và thường xuất hiện trong khu vực ảnh hưởng bởi bệnh Zona.
- Theo thời gian, các vết bọng nước từ trong sẽ trở nên đục và sau đó vỡ ra. Khi vỡ ra, chất lỏng chứa virus Varicella-zoster sẽ tiếp xúc với môi trường xung quanh.
- Nếu người bình thường tiếp xúc trực tiếp với dịch bọng nước này từ bệnh nhân Zona, có thể xảy ra lây nhiễm virus Varicella-zoster.
- Sau khi khỏi bệnh, virus VZV vẫn còn khu trú trong các hạch thần kinh cảm giác gần cột sống. Sau một khoảng thời gian nhất định, virus có thể tái hoạt động và gây nên bệnh zona thần kinh.
Cách phòng tránh bệnh zona lây lan
Để ngăn ngừa bệnh zona, cần tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh zona khi cơ thể họ vẫn còn có những vết mụn nước trên bề mặt da.
Quan trọng hơn cả, vì zona là nguyên nhân thứ phát của bệnh thủy đậu, do đó tiêm chủng vắc xin phòng ngừa bệnh thủy đậu đầy đủ và đúng lịch là biện pháp phòng tránh hiệu quả, nhanh chóng, đơn giản và tiết kiệm nhất giúp tránh mắc bệnh zona thần kinh và các biến chứng của bệnh gây ra. Đây là biện pháp hiệu quả nhất được các bác sĩ và chuyên gia y tế khuyến cáo thực hiện.
Đối với những người mắc bệnh zona thần kinh, cần đảm bảo che phủ bảo vệ vùng bị phát ban, mụn nước, tránh chạm hoặc gãi để tránh làm rơi dịch mủ và gây lây nhiễm cho người khác. Rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc với những người có nguy cơ cao như phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh non, trẻ có hệ miễn dịch yếu, người đang điều trị bệnh và những người suy giảm miễn dịch.
Ngoài ra, với vùng da bị ảnh hưởng bởi zona thần kinh, cần đảm bảo vệ sinh vùng da sạch sẽ và diệt khuẩn bằng nước muối loãng hoặc thuốc rửa da chuyên dụng thường xuyên. Việc sử dụng các loại thuốc điều trị cũng nên được chỉ định bởi bác sĩ, không tự ý sử dụng.
